HEREKE HALI FABRİKASININ TARİHÇESİ

Hereke, İzmit körfezinin kuzey kıyısında Yarımca ve Gebze arasında yer almaktadır. Eski ipek yolunun üzerinde olması nedeni ile yöreye ilk yerleşimler oldukça eski dönemlerdedir. Hereke tarihçesini beş ana grupta toplamaya çalışırsak ilk yerleşimler Sit'ler, Amazon'lar, As'lar, Britanya Krallığı, onların ardından Asur' lular, Lidyalı' lar, İran' lılar, daha sonra Yunan, Roma ve Bizans, son olarak da Osmanlılar olarak sıralandırabiliriz.

"İlk yerleşmelere ait çok kesin izler ve kayıtlar bulunmayan Hereke, Romalılar döneminde Anacirum adı ile sayfiye bölgesi olarak bilinir. İklimin yumuşaklığı, Körfezi, denizi, ormanları ve akarsularıyla, o dönemlerin imparatorlarının da ilgisini çekmiş olmalıdır.

Eldeki kayıtlara göre, M.S. 306 yılında Roma İmparatoru olan Büyük Konstantin' in annesi, Kudüs'ten dönerken Yalova'ya uğramış, Hereke' ye de gelerek burayı yazlık olarak seçmiştir. Bütün unlar Büyük Konstantin' in sık sık Hereke' ye gelmesinden ve M.S. 337 yılında burada uzun süren hastalığını tedaviye çalışmasına rağmen annesinin yanında ölmesinden anlaşılmaktadır.

Hereke M.S. 395 yılında Roma İmparatorluğu'nun ikiye ayrılmasından sonra, Doğu Roma İmparatorluğu'na bağlanmıştı. Kaynaklar, Bizans İmparatoru Heraklius' un Hereke' ye gelişini 684 yılına bağlar. Müslümanlığın doğuşu ve yayılışı bu yıllardadır. Heraklius'un da Suriye'de Müslüman ordularıyla yaptığı savaşı kaybedince, dönüşte Hereke' ye uğramış olduğu söylenir."

Roma imparatorluğu döneminde sayfiye yeri olan Hereke Bizans döneminde askeri bir karakol özelliği kazanmıştır. "Heraklius' da zaman zaman Hereke' ye gelmiş ve bu kalede bulunmuştur. Bizans İmparatoru Jüstinyen' in Kadıköy ile İzmit arasındaki Hereke' den geçen bu yolu askeri düşüncelerle kapatmış olduğu anlaşılıyor. Böylece ulaşım Gemlik Körfezi ve İznik üzerine kayıyor ve Hereke canlılığını kaybediyor."

Selçuklu ve Latin işgalleri ardından, 1326 yılında Orhan Gazi tarafından alınarak Osmanlı Beyliği'ne bağlanan ve geçimini balıkçılık ve bahçecilikle sağlayan bir yerleşim yeri olarak kalan Hereke, Sultan II. Bayezid döneminde büyük bir deprem geçirmiştir. 45 gün boyunca devam eden bu depremde Hereke kalesi ve yalı köşkleri tamamen ortadan kalkmıştır. Hereke' nin bir diğer özelliği de Çin ve Hindistan'a kadar devam eden ipek yolunun üzerinde bulunması ve bu ticaret yolunda ki kervanların konaklama yeri olmasıydı.