Osmanlı' da Dokuma Yöntemleri

Gelişmesi sürekli olarak devlet kontrolünde tutulan kumaş dokuma sanatı, Osmanlı İmparatorluğu'nun ekonomik, siyasi ve ticari hayatında önemli rol oynamış, devlet hazinesine büyük gelir sağlamış bir saray süsleme sanatıdır. İlk başlarda dokumacılığın merkezi Bursa iken, 16. yy.'dan sonra İstanbul'da dokumacılık konusunda gelişme göstermiş, 17. ve 18. yy.' lar da bazı konularda Bursa'dan da öne geçmiştir.

Dokumacılık kumaş cinslerine göre hireflerine ayrılarak gelişme göstermiş, kumaşlardaki malzeme ve teknik özelliklere göre ayrı desenler, renkler ve süslemeler kullanılmış, desen ve motifler birbirine karıştırılmadan yeni sentezler oluşturulmuştur. Türk kumaşlarının en yüksek dönemi siyasi yükselmeye de paralel olarak 16. ve 17. yy.' lar dır. Bu dönemin en önemli ipek kumaş cinsleri Kemha ve Çatmalardır.

Osmanlı İmparatorluğu'nda dokumacılık sanatının yeri ve önemi diğer sanat kollarından daha büyüktür. Osmanlı İmparatorluğu'nun büyük sultanlarının kaftanları, hiçbir ülkede rastlanmayan zamanla altın tellerde kullanılmak suretiyle oldukça zengin bir görünüm arz eden kumaşlardan yapılmaktaydı. Bu sebeplerden dünya çapında haklı bir üne sahipti. Ayrıca süsleme özeliklerinin yanı sıra kalite yönünden de oldukça ileri düzeyde, sağlam, dirençli iyi dokumalar yapılmaktaydı. Bu yönüyle de Osmanlı Dokumaları haklı bir üne sahipti.

Osmanlı dokumalarının ticari amaçla veya hediye edilmek amacıyla dünyanın dört bir yanına dağılmasının olumlu etkilerinin yanında olumsuz etkileri de olmuştur. En büyük olumsuzluk ise bugün kaynak sorunu yaratmasıdır. Osmanlı İmparatorluğu'nda 16. yy.' da 650 tür ve cinste kuma ş dokunmakta iken bugün birçoğunun adı dahi bilinmemektedir. Bunun en büyük sebebi de bugün kaynak oluşturan kumaş ve belgelerin dünyanın dört bir yanına dağılmış olmasıdır.